بانک ها بیشتر از یک ضامن خواستند، شکایت کنید!
برای وام های کمتر از ۱۰ میلیون تومان؛ بانک ها بیشتر از یک ضامن خواستند، شکایت کنید!
«وام ۱۰میلیون تومانی با سه‌ضامن رسمی!
وام ضروری ۷میلیون تومانی بانک (…) فقط با دوضامن و کسر از حقوق!
اگر می‌خواهید از بانک‌ها و مؤسسات پولی وام بگیرید، باید توجه کنید که داشتن چند ضامن الزامی است!
اگر هم دوضامن نداشته باشید، باید از گرفتن وام صرف‌نظر کنید…»
این جملات اگرچه حرف‌های تازه‌ای در نظام بانکی نیست، اما درواقع درددل یک شهروند است؛ شهروندی که نیازمند دریافت یک‌وام ضروری است، اما به دلیل قوانین دست و پاگیر بانکی نمی‌تواند نیاز خود را برطرف کند.
شهروندی که پس از گذراندن هفت‌خوان مراحل اخذ تسهیلات از یک‌مؤسسه پولی، تازه هنگامی که به‌سراغ مراحل اجرایی اخذ وام می‌رود، متوجه می‌شود بیش از نیمی از راه را نرفته است یا به عبارت دیگر، بیشتر راه باقی مانده است و آن چیزی نیست جز پیداکردن ضامن.
با این حال، اظهارات چندروز پیش رئیس‌کل بانک مرکزی درباره الزام قانونی برای متقاضیان وام از بانک‌ها با عنوان «یک‌ضامن برای وام‌های کمتر از ۱۰میلیون‌تومان کافی است» جرقه و امید تازه‌ای را برای متقاضیان تسهیلات ایجاد کرد. با این وجود، گزارش‌ها از سطح شهر حاکی از مقاومت برخی بانک‌ها و موسسات اعتباری دربرابر این دستورالعمل بهمنی است. مقاومتی که حتی صدای خود رئیس‌کل بانک مرکزی را درآورده است، به‌طوری که او تاکنون در چند مصاحبه تاکید کرده است که اگر بانکی برای وام‌های کمتر از ۱۰میلیون‌تومان دوضامن خواست، شهروندان این مسئله را به عنوان تخلف اطلاع دهند تا با آن بانک برخورد قانونی صورت گیرد.
علاوه بر این، در حال حاضر گواهی کسر از حقوق نیز اکنون به یکی از معضلات جدی برای وام‌گیرندگان تبدیل شده است. بسیاری از وام‌گیرندگان، کارمندان قراردادی هستند و صاحب کار تنها تا زمان اشتغال به کار این افراد تضمین می‌دهد و در بسیاری اوقات، گواهی کسر از حقوق صادر نمی‌شود.
سهم اندک وام‌های خرد در معوقات بانکی درهمین‌باره، عضو هیئت‌علمی دانشگاه فردوسی مشهد با بیان اینکه بهانه بانک‌ها برای ضمانت دوضامن برای وام‌های خرد، افزایش معوقات بانکی است، می‌گوید:
براساس آمار رسمی، وام‌های خرد نقش چندانی در افزایش معوقات بانکی نداشته‌اند.
دکتر ناصر شاهنوشی در گفتگو با شهرآرا با بیان اینکه جلوگیری از افزایش نقدینگی یکی دیگر از دلایل سختگیری در اعطای وام‌های خرد بیان می‌شود، می‌افزاید:
این در حالی است که این وام‌ها با توجه به حجمی که دارند، باعث افزایش چندان نقدینگی و تورم نمی‌شوند. وی خاطرنشان می‌کند: اگر بانک‌ها به‌دنبال تضمین بازگشت وام‌های خرد هستند، به‌نظر می‌رسد همان یک‌ضامن کافی باشد، زیرا نیاز مالی مردم باعث می‌شود تا آن‌ها به سمت بازارهای پولی غیررسمی که تاثیرات نامطلوبی بر اقتصاد کشور و خانوار دارد، گرایش پیدا کنند. با بانک‌های متخلف برخورد می‌شود
با این حال، ناظر پولی بانک مرکزی در خراسان رضوی با تاکید بر اینکه همه بخشنامه‌های بانک مرکزی باید اجرا شود و هیچ موسسه و بانکی حق ندارد آن‌ها را اجرا نکند، می‌گوید:
درباره حذف دوضامن برای اخذ وام‌های کمتر از ۱۰میلیون‌تومان نیز همه بانک‌ها و موسساتی که بخشنامه بانک مرکزی شامل حال آن‌ها می‌شود، موظف به اجرای آن هستند.
زنده‌دل در گفتگو با شهرآرا می‌افزاید:
درصورتی که شهروندان تخلفی در این‌باره مشاهده کردند، می‌توانند مراتب را به واحد نظارتی بانک مرکزی، در بولوار سجاد، بزرگمهر دو اطلاع دهند تا به شکایت آن‌ها رسیدگی شود.
بخشنامه باید اجرا شود همچنین مشاور امور بانک‌های استاندار خراسان رضوی نیز با اشاره به تاکید رئیس بانک مرکزی درباره اخذ یک‌ضامن برای وام‌های کمتر از ۱۰میلیون‌تومان، می‌گوید:
براساس اعلام مسئولان بانک مرکزی، نیاز به دوضامن برای اخذ وام‌های کمتر از ۱۰میلیون‌تومان نیست. محمدعلی میرزائیان در گفتگو با شهرآرا با اشاره به اینکه این‌گونه تصمیم‌ها در سطح کشوری گرفته می‌شوند، می‌افزاید: اگر بانکی در استان این بخشنامه را اجرا نمی‌کند، شاید به دلیل ابلاغ‌نشدن آن ازسوی مسئولان بانک از تهران باشد، زیرا بانک‌ها در سطوح استانی، درصورت ابلاغ بخشنامه‌ها می‌توانند آن‌ها را اجرا کنند و اعلام عمومی در جراید کافی نیست. عملکرد سیستم بانکی ضعیف است
محمدعلی خطیب، اقتصاددان و استاد دانشگاه نیز با انتقاد از عملکرد سیستم بانکی و صندوق‌های قرض‌الحسنه می‌گوید:
عملکرد ضعیف این سیستم و صندوق‌ها باعث گرایش مردم و تولیدکنندگان به بازارهای غیررسمی و اخذ پول با بهره زیاد شده است.
سیدمحسن موسوی‌زاده
